این مطلب به مدیریت بیمارستان ها و همچنین وظایف مدیریت اطلاعات بهداشتی و اهمیت آن در مدیریت بیمارستان اختصاص دارد. منبع تمام فعالیت های مدیریت، اطلاعات است. اطلاعات جریان حیاتی فرآیند برنامه ریزی است. امروزه اطلاعات به عنوان یکی از مهمترین منابع قدرت در جهان مطرح می باشد. مدیران بدون داشتن اطلاعات کامل در مورد یک موضوع قادر به تصمیم گیری موثر نخواهند بود. فن آوری اطلاعات در سال های اخیر به واسطه رشد . گسترش روز افزون و بکارگیری امکانات رایانه ای و انتقال داده ها و ایجاد شبکه های جهان گستر مانند اینترنت اطلاعات ارزشمند و خدمات متنوع، محیط های تبادل اطلاعات را به شدت دچار تغییر کرده است.
در بخش بهداشت نیز استفاده از سیستم های اطلاعاتی کارآمد برای تحقق اهداف کارآیی ، اثربخشی و کیفیت خدمات و نیز رضایتمندی مراجعین ضرورتی انکار ناپذیر به شمار می رود.
در عصر تکنولوژی اطلاعات و اطلاع رسانی، مدارک پزشکی بعنوان مهم ترین ،غنی ترین و واقعی ترین منابع اطلاع رسانی پزشکی و بهداشتی است. زیرا مبتنی بر واقعیات علم پزشکی است. مدیریت اطلاعات بهداشتی عبارت از توسعه ، اجراء، نگهداری،و مدیریت سیستم ها به منظور تولید،ذخیره، بازیابی و انتشار اطلاعات بهداشتی بیمار بصورت موثر و کارا می باشد. مدیریت اطلاعات بهداشت همچنین تحت عنوان اداره مدارک پزشکی نیز شناخته شده است.
مدیریت اطلاعات بهداشتی در تمامی محیط های مراقبت بهداشتی مشابه می باشد. اگرچه یکی از این روشها در مطب پزشک ممکن است دارای پیچیدگی و ابهام کمتری نسبت به بیمارستان ها و مراکز بهداشتی بزرگ باشد ، با وجود این اهداف مشابه و یکسان است:
مدیریت موثر و پویای اطلاعات بهداشتی ارائه شده به بیمار
اطلاعات اساس تصمیم گیری و برنامه ریزی می باشد و منبع اولیه اطلاعات مراقبت بهداشتی ،مدرک بهداشتی بیمار می باشد.. پزشکان ،پرستاران، و سایر مراقبین بهداشتی برای درمان یک بیمار به اطلاعات پزشکی نیاز دارند. مدرک پزشکی ، همچنین برای حمایت از علائق بیمار، مراقبت بهداشتی، مرکز مراقبت بهداشتی ارائه خدمت می کند.
مدیریت اطلاعات بهداشتی نیازمند سیستم هایی است که جهت ذخیره سازی،بازیابی،نگهداری و امحاء مدارک بهداشتی (بر اساس قانون) ،تنظیم و قوانین و امور حرفه ای حرکت نماید.در تعریف استاندارد شغلی مدارک پزشکی خدمات ارائه شده به بیمار بصورت ذیل بیان شده است:
-بیمار چه کسی است؛
- علائم و نشانه های بالینی بیمار چیست؛
- چه مراقبت و اقداماتی برای بیمار انجام شده است؛
- مسئول مراقبت از بیمار چه کسی است؛
- توسط چه کسی و در کجا این مراقبت ها ارائه شده است و
- نحوه چگونگی انجام و ارائه مراقبت چگونه بوده است.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
مدارک پزشکی در نظام اطلاع رسانی بهداشتی
هر موسسه درمانی در درمان موفق خود نیاز به مدارک پزشکی دارد. مدارکی می تواند جوابگوی موسسات درمانی باشد که مستند، درست ، کامل، و علاوه بر این چند رسانه ای* بوده و نیاز روافزون جامعه پزشکی، پزشکی قانونی،و امور آموزشی و پژوهشی را بر آورده سازد، در تولید،سازماندهی،حفاظت و اشاعه آن بر اساس اساسنامه ها و مقررات مربوطه با تکنولوژی نوین نیز هماهنگی داشته باشد.
نقش مدیر اطلاعات بهداشتی نقش حیاتی در مراکز مراقبت بهداشتی است ، زیرا اطلاعات به دست آمده دارای یک اهمیت کاملا منحصر به فرد است، علاوه بر این فقدان یا کاهش اطلاعات بهداشتی ممکن است مراقبت بهداشتی بیمار را به مخاطره بیندازد.
در نظام پزشکی، مدیریت اطلاعات بهداشتی و مدارک بهداشتی تبادل داده های بالینی و تفکیک و تحلیل این داده ها به منظور ارائه اثر بخش و کارآ مستلزم داده های کامل بوده و در این راستا رعایت استانداردهای کامل اطلاع رسانی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد.(ربیعی، 1380، ص. 28)
مدیر مدارک پزشکی نه تنها به عنوان مدیر مدارک انجام وظیفه می نماید، بلکه اطلاعات بهداشتی را برای تامین بسیاری از نیاز های بیماران ، پزشکان،و نمایندگی های معتبر و قانونی و بیمه شخص ثالث تهیه می کند.
حرکت به سوی آینده
هم اکنون، انجمن مدیریت اطلاعات بهداشتی امریکا(AHIMA) تمایل به ارائه تعریف پذیرفته جدید از این حرفه:” تعریف حرفه ای مدیریت اطلاعات بهداشت” دارد .
بازگشت به سال 1928، هدف اصلی انجمن ارتقاء ” استانداردهای مدارک بالینی در بیمارستانها، داروخانه های عمومی، وسایر موسسسات پزشکی”. امروزه، ما سطح تخصص حرفه ای را بیشتر از استاندارد مدارک بالینی و صرفا موسسات پزشکی گسترش داده ایم، ما گروهای متعددی با مهارتهای مختلف از مراکز مراقبت پزشکی تا طیف گستردهای از مراقبت بهداشتی و فراسوی آن هستیم.
در تنیجه، ما بیش از این نمی توانیم دوگانگی حرفه ” سنتی در مقابل غیر سنتی” را پذیرا باشیم، زیرا دیگر این مفاهیم وجود ندارد.تعریف حرفه ای، مختص به نوع کارفرما یا اعتبار دهنده مدیریت اطلاعات بهداشتی نیست. آن برای ما تنوع گسترده ای از مهارتها و ویژگیهایی را مشخص می کند. این باید برای همه متخصصان مدیریت اطلاعات بهداشتی از اهمیتی خاص بر خوردار باشد، زیرا آن بیانگر تمام هویت حرفه ای ما است.
کمیته رشد توسعه حرفه ای ، کمیته مشترک آموزش و هیات امنای انجمن مدیریت اطلاعات بهداشتی امریکا ، از مدیریت اطلاعات بهداشت تعریف زیر ارائه شده است:
-ما را قادر می سازد تا جایگاه خود را در این تعریف بدون توجه به محیط کار دریابیم.
- تضمین می کند، ویژگیهای متعددی که در زمان جذب و جستجوی کارمند بایستی ارائه کنیم را تشخیص دهیم.
- قادر می سازد که عموم مردم تشخیص بدهند و قدردانی کنند که حرفه مدیریت اطلاعات بهداشتی چیست.
تعاریف مدیریت اطلاعات بهداشت
مدیریت اطلاعات بهداشتی عبارت از توسعه ، اجراء نگهداری، و مدیریت سیستم ها به منظور تولید، ذخیره، بازیابی و انتشار اطلاعات بهداشتی بینمار بصورت موثر و کارا می باشد.
مدیریت اطلاعات بهداشت همچنین تحت عنوان اداره مدارک پزشکی نیز شناخته شده، روش ها و امور مدیریت اطلاعات بهداشتی در تمامی محیط های مراقبت بهداشتی مشابه می باشد. اگرچه یکی از این روشها در مطب پزشک ممکن است دارای پیچیدگی و ابهام کمتری نسبت به بیمارستان ها و مراکز بهداشتی بزرگ می باشد ،با وجود این اهداف مشابه و یکسان است:
مدیریت موثر و پویای اطلاعات بهداشتی ارائه شده به بیمار:اطلاعات اساس تصمیم گیری و برنامه ریزی می باشد و منبع اولیه اطلاعات مراقبت بهداشتی ،مدرک بهداشتی بیمار می باشد.
سیستم اطلاعات بهداشتی HIS(Health Information Management):مجموعه اجزای به هم پیوسته ای که برای جمع آوری و تحلیل داده ها و تدوین اطلاعات( اطلاعات مدیریت، آمارها و سوابق بهداشتی) به منظور مدیریت یک سیستم یا برنامه بهداشتی و پایش فعالیت های بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم اطلاعات مدیریت بهداشت(Health Management Information System) یک سیستم فرعی از سیستم اطلاعات بهداشتی است که به مدیریت سیستم اختصاص داده می شود. سیستم های مراقبت اپیدمیولوژی و ثبت وقایع حیاتی نمونه های دیگری از این سیستم های فرعی می باشند. در بسیاری از موارد بری اشاره به سیستم اطلاعات بهداشتی از عبارت سیستم اطلاعات مدیریت بهداشت استفاده می شود تا بر استفاده از این اطلاعات برای مدیریت سیستم بهداشتی تاکید گردد.
اطلاعات نیروی حیاتی ارائه مراقبت بهداشتی است . مدارک پزشکی، به شکل دستی یا خودکار ،اطلاعات پزشکی را،یعنی تمام جنبه های مراقبت از بیمار را در خود دارد. پزشکان ،پرستاران، و سایر مراقبین بهداشتی برای درمان یک بیمار به اطلاعات پزشکی نیاز دارند. مدرک پزشکی ، همچنین برای حمایت از علائق بیمار، مراقبت بهداشتی، مرکز مراقبت بهداشتی ارائه خدمت می کند
مدارک پزشکی یا”سیستم اطلاعات بهداشتی درمانی:مدارک پزشکی که امروزه از آن به ”سیستم اطلاعات بهداشتی درمانی“ یا HIS یاد میشود، عبارت است از کلیه اطلاعات بهداشتی درمانی مربوط به یک فرد که شامل اطلاعات جامعه شناسی، بیماری شناسی، اطلاعاتی از قبیل نوع بیماری، مدت درمان، معالجات انجام شده، نوع عمل جراحی، وضعیت بیمار هنگام ترخیص-اطلاعات بهداشتی و … می باشدو در قالب پرونده پزشکی بیمار و اکثرا توسط رایانه ذخیره می گرددتا در موارد نیاز اعم از درمان بیمار،تحقیق و پژوهش ،آموزش پزشکی و بهداشت،ارزیابی خدمات بهداشتی درمانی،موارد حقوقی و… قابل دسترس باشد.چشم اندازهای شغلی این حرفه در دنیا رو به گسترش است و عناوین شغلی مانند مدیر مسئول،کدگذار،معاون مدیرو سرپرست را به خود اختصاص داده است،علاوه بر اینها با توجه به مراکز جدید مراقبت بهداشتی در حال تغییر عناوینی جدید نظیر تکنسین اطلاعات بهداشت را به خود اختصاص داده است.
نقش تکنسین اطلاعات بهداشت:
تکنسین اطلاعات بهداشت،کارهای فنی متنوعی از اطلاعات بهداشتی را انجام میدهد که عبارتند از :
ـ کدگذاری و طبقه بندی اطلاعات جهت باز پرداخت
ـ سازماندهی ،تجزیه تحلیل و ارزیابی اطلاعات مورد نیاز برای حمایت از تصمیم گیریها
ـ برقراری امنیت اطلاعات جهت استفاده در جامعه مراقبت بهداشتی
ـ رعایت استانداردها و مقررات مربوط به اطلاعات بهداشتی
ـ تدارک اطلاعات بهداشتی برای معتبر ساختن بررسی ها
ـ تجزیه تحلیل اطلاعات بالینی برای پژوهش و خط مشی عمومی
سیستم اطلاعات بهداشتی
سیستم اطلاعات بهداشتی (HISHealth Information System)مجموعه اجزای به هم پیوسته ای که برای جمع آوری و تحلیل داده هاو تدوین اطلاعات (اطلاعات مدیریت ، آمارها و سوابق بهداشتی)به منظور مدیریت یک سیستم یا برنامه بهداشتی و پایش فعالیتهای بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد.
سیستم مدیریت اطلاعات بهداشت :یک سیستم فرعی از سیستم اطلاعات بهداشتی است که به مدیریت سیستم اختصاص داده میشود. در بسیاری از موارد برای اشاره به سیستم اطلاعات بهداشتی از عبارت سیستم اطلاعات مدیریت بهداشت استفاده می شود تا بر استفاده از این اطلاعات برای مدیریت سیستم بهداشتی تاکید گردد.
مدیریت اسناد واصول مستندسازی پرونده های پزشکی
مدیریت اسناد عبارت است از:
نظارت مداوم بر مدارک
حصول اطمینان از این که فقط اسناد مورد احتیاج ایجاد شود
اسناد مذکور به خوبی محافظت گردد
به نحو صحیح و موثری مورد استفاده قرار گیرد
آنچه فاقد ارزش است ،محو گردد
اسناد با ارزش بر طبق قانون در آرشیو ملی حفظ و نگهداری گردد.
اصول مستند سازی و تشخیص نویسی
بیتر (1991) اظهار می دارد: یک پرونده پزشکی دقیق ، روشن و بخوبی سازمان یافته تفکر کلینیکی معتبر و منطقی را تسهیل نموده ، انعکاس می دهد. چنین مدرکی منجر به برقراری ارتباطی خوب میان بسیاری از متخصصین که در مراقبت از بیمار دخالت دارند ، می گردد و به هماهنگ کردن فعالیتهای آنها کمک می نماید. همچنین این مدرک مسائل و مراقبت بهداشتی را از لحاظ مقاصد قانون پزشکی مستند می کند.
مستند سازی چیست و چرا اهمیت دارد؟ بنابر توافق نامه چند انجمن امریکایی در سال 1992 ، پاسخ سوال اخیر این است که : مستند سازی ثبت حقایق و مشاهدات مقتضی در باره سابقه بهداشتی (پزشکی) بیمار اعم از بیماریها فعلی و گذشته ، آزمایشات ، درمان و نتایج درمان می باشد.
فن آوری اطلاعات بهداشت
اطلاعات بیمار برای مراقبت از بیمار ،برنامه ریزی بهداشتی، تضمین کیفی، پژوهش پزشکی، آموزش حرفه ای و باز پرداخت مالی بکار میرود.مدارک پزشکی یا اطلاعات بهداشتی درمانی(HIS) قلب نظام بهداشتی درمانی هر کشور می باشد . در دنیای امروزی که قرن اطلاعات نام دارد، کاربرد سریع و صحیح اطلاعات آن دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد و هر موسسه ایکه فاقد سیستم صحیح تولید ، توزیع، ارسال نگهداری و بازیابی اطلاعات باشد، کارآیی مطلوب را نداشته و پاسخگوی نیاز مصرف کنندگان نخواهد بود. نظام ملی یا NHS که پایه و اساس سیستم بهداشتی درمانی هر کشور می باشد، شدیدا متاثر از سیستم اطلاعات بهداشتی درمانی بوده به نحوی که بدون وجود این سیستم ، نظام طب ملی فاقد کارآیی لازم خواهد بود.
مدیریت سیستم بهداشتی: مدیریت مجموعه ای از اجزای به هم پیوسته ،هم درون بخشی و هم برون بخشی و نیز خود جامعه که مجموعا بر سلامت افراد جامعه تاثیر میگذارند.یک سیستم اطلاعات بهداشتی اطلاعات لازم برای مدیریت برنامه ها و خدمات بهداشتی را فراهم میکند.سیستم اطلاعات بهداشتی از مکانیسمها و روشهایی برای جمع آوری و تحلیل داده هاو ارائه اطلاعات مورد نیاز به بخشهای ذیل تشکیل شده است:
ـ همه سطوح برنامه ریزان و مدیران بهداشتی که برای تهیه طرحها ،بودجه بندی ، پایش ،ارزیابی و هماهنگی برنامه ها و خدمات بهداشتی به این اطلاعات نیاز دارند.
ـ پرسنل مراقبتهای بهداشتی ،کارکنان بخش پژوهشی بهداشت و آموزِش دهندگان برای تقویت و بهبود فعالیتهای خود
ـ برنامه ریزان اجتماعی ـاقتصادی و سایر بخشهای دولت برای تلفیق و تبادل اطلاعات بین بخشهای مختلف
ـ مراقبت اپیدمیولوژیکی (مانند اخطارهای مربوط به بیماریها و افزایش شیوع ناگهانی آنها)
ـ ثبت و گزارش دهی خدمات (از کارکنان بهداشتی و تسهیلات ارائه دهنده خدمات)
ـ پایش وارزشیابی برنامه ها
– سیستمهای اداری و سیستمهای مدیریت منابع(مانند بودجه،پرسنل،تجهیزات وغیره)
اطلاعات در سیستم بهداشتی حیاتی بوده ومدارک پزشکی،به شکل دستی یا ماشینی دربرگیرنده اطلاعات پزشکی است.پزشکان،پرستاران وسایر دست اندر کاران مراقبتهای بهداشتی برای درمان بیماربه اطلاعات پزشکی احتیاج دارند.
مدیریت اطلاعات بهداشتی توسط دو گروه اعمال میگردد:مدیران مدارک پزشکی و تکنسینهای مدارک پزشکی،که با استفاده از حوزه وسیعی از دانش،باید از گسترش سیستم مراقبت بهداشتی وگردش اطلاعات پزشکی درآن آگاه باشند.
نتیجه گیری و پیشنهادات
برتری جهان پیشرفته بر جهان عقب نگه داشته شده، بیش از آنکه اقتصادی، نظامی و یا فرهنگی و سیاسی باشد اطلاعاتی است به بیان دیگر اولین وجه تمایز کشورهای توسعه نیافته و حتی کشورهای در حال توسعه، در میزان تولید ، سازماندهی و کاربرد اطلاعات است.
با توجه به نقش مدارک پزشکی که اشاره شد ، لزوم توجه به نیازهای اساسی جامعه و تغییر و تحولات در امور پزشکی و راز سلامتی انسان ، بر همه دست اندر کاران امور پزشکی ، بویژه اساتید مدارک پزشکی و مدیریت اطلاعات بهداشت واجب است که نرم افزارهای موجود در جهان را در رابطه با مدارک پزشکی بررسی نموده و نرم افزار مناسبی را با توجه به نیاز جامعه و نیازهای آتی تهیه و در سطح کل کشور از یک نرم افزار مرتبط با سایر امور کامپیوتری بیمارستان و مراکز آموزشی، بهداشتی، درمانی در تولید مدارک پزشکی اهتمام لازم را مبذول فرمایند.
بهینه سازی علمی مدار ک پزشکی طبق استاندارد(ملی و بین المللی ) با اصول مستند سازی صحیح ساختاری و کاربرد روش های علمی ذخیره سازی، حفظ و نگهداری و بازیابی سریع (تکنولوژی جدید اطلاع رسانی ) ، داده پردازی پزشکی خصوصا در کاربرد آموزشی و پژوهشی علم پزشکی و نقش مدارک پزشکی در اجرای پروژه های تحقیقاتی بالینی ، پایه و بیومدیکال نشانگر جایگاه ویژه و پر اهمیت و با ارزش مدارک پزشکی است.
مدارک پزشکی برای مدیریت (بیمارستان) نیز مفید است. پرونده پزشکی علاوه بر بیمار ، برای دست اندر کاران مراقبت های بهداشتی و عموم نیز بسیار مفید است، زیرا از آنجاییکه مدارک پزشکی به عنوان منبع مطمئنی از سیر بیماری و معالجات انجام شده برای بیمار محسوب می شود برای ادامه درمان وی نیز سودمند می باشد. از سوی دیگر پرونده ها می توانند منبع اطلاعاتی مناسبی برای سازمان های بیمه جهت بازپرداخت های مالی فراهم آورند و در موارد قانونی در زمانی که فرد درگیر صدمات و سوانح و حوادث است و باید غرامت پرداخت نماید حامی و پشتیبان بیمار می باشد.
همچنین مراقبت کنندگان و مدیران خدمات بهداشتی و درمانی از اطلاعات پرونده پزشکی برای معالجه بیمار استفاده می نمایند. مدارک پزشکی امری عام المنفعه است و از جمله نقش آن در تحقیق و ارزیابی درمان و جمع آوری اطلاعات آماری نمود پیدا می کند. ممکن است این اطلاعات در تعیین شاخص های سلامت جامعه چه در سطح استانی و ملی و چه در برنامه های بهداشت جهانی نظیر ایمن سازی عموم بکار روند.
بنابر آنچه که اشاره شد، پرونده پزشکی مدرک مهمی است که باید مدت طولانی نگهداری شود ولی تا چه مدت ؟ این سوال عملا بدون پاسخ مانده است، چرا که پرونده یک بیمار فوت شده، گاهی به مراتب مهم تر از پرونده یک بیمار زنده است. پرونده پزشکی امروزه عامل و ابزار مهمی شده است: چرا که برای بیمار، پزشک و مدیریت مفید است بنابراین باید آن را به صورت درست و برای مدت طولانی نگهداری کرد.
نقش پرسنل مدارک پزشکی در کنترل کیفی بیمارستان شامل برنامه بازبینی ،بایستی در زمره وظایف کمیته توصیف گردد. این وظایف شامل : جمع آوری داده ها با مستند سازی موثق داده های تولید شده ( در کلیه سطوح مورد نیاز جهت امورات مختلف کمیته ) شامل کنترل کیفی و ارائه پرونده های پزشکی بیمار برای برآورد معیار تعیین شده و معادل سازی یا استثنائات طرح (ثبت گواهی بالینی مسئولیت پرسنل پزشکی است). و مشارکت در انتخاب و طراحی فرمهای استفاده شده در پرونده و در تعیین توالی و قالب محتوای مدارک پزشکی می باشد .
بخش مدارک پزشکی بایستی در برنامه گسترش کنترل کیفی در سطح بیمارستان مشارکت داشته باشد. بایستی انگیزه مداوم و ارزیابی کیفی خدمات ارائه شده را دارا باشد.
منبع: hidoctor