پسوریازیس، بیماری مزمن پوستی

پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است و انواع مختلفی دارد. پسوریازیسِ پلاکی رایج‌ترین شکل این بیماری است. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که سرعت رشد سلول‌های پوست افزایش می‌یابد و باعث به وجود آمدن تکه‌های برآمده قرمز رنگ همراه با پوسته‌های سفید شبیه فلس روی پوست می‌شود.

علائم پسوریازیس عبارتند از:

• فلسی شدن پوست به همراه پینه‌های زبر قرمز یا صورتی برآمده؛
• پوست خشک و ترک‌خورده که ممکن است خونریزی کند؛
• خارش و سوزش و درد روی پوست؛
• ضخیم شدن و برآمدگی ناخن‌ها
• تاول‌های پر از چرک روی لکه‌های قرمز پوست (در موارد نادر(

این علائم می‌توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند اما بیشتر روی زانوها، آرنج‌ها و پوست سر ایجاد می‌شوند.

انواع بیماری پسوریازیس

بیماری پسوریازیس پلاک (Plaque psoriasis)

شایع ترین نوع پسوریازیس است که حدودا 90 درصد از انواع این بیماری را تشکیل می‌دهند. علامت آن پوستی خشک می‌باشد که زخم‌های قرمز رنگ به همراه فلس‌های نقره‌ای روی آن‌ها را پوشانده‌اند . زخم‌های پلاکی ممکن است همه جای بدن را درگیر کنند ولی اغلب اوقات این زخم‌ها را در نواحی زانو و آرنج می‌بینیم .

بیماری پسوریازیس پوست سر (Scalp psoriasis)

این نوع از پسوریازیس سبب درگیری پوست سر می‌شود و گاها موجب ریزش موقتی پوست سر هم می‌شود که بعد از درمان این بیماری این مشکل هم برطرف خواهد شد.

بیماری پسوریازیس ناخنی (Nail psoriasis)

در نیمی از مواقع این بیماری به ناخن‌های فرد نیز رسیده و سبب مشکلاتی در آن‌ها نیز می‌شود؛ از جمله سوراخ شدن ناخن‌ها، غیر عادی شدن شکل ناخن‌ها، کنده شدن ناخن‌ها و تغییر رنگ آن‌ها

بیماری پسوریازیس قطره‌ای  (Guttate psoriasis)

در این نوع از پسوریازیس نقاطی شبیه به قطره در نواحی قفسه سینه، دست‌ها، پاها و پوست سر ایجاد می‌شود.

بیماری پسوریازیس معکوس  (Inverse psoriasis)

در این حالت زخم‌هایی قرمز رنگ و نواحی ملتهبی در نواحی زیر بغل، کشاله ران، دور اندام‌های جنسی و زیر سینه‌ها (مخصوصا اگر بزرگ باشند) ایجاد می‌شود که با دستکاری و مالیدن و نیز با تعریق، تشدید می‌شوند.

عواملی که سبب بروز پسوریازیس می‌شود

بیماری پسوریازیس به علت اختلال در سیستم ایمنی آغاز می‌شود. سیستم ایمنی از بدن شما در مقابل عفونت و بیماری محافظت می‌کند.

زمانی‌که شما به پسوریازیس مبتلا می‌شوید،  (سلول‌های T نوعی گلبول سفید خون) به اشتباه به سلول‌های پوستی حمله می‌کنند. این اتفاق باعث می‌شود سلول‌های پوست به سرعت تولید و روی هم جمع و متورم شوند.

اغلب مبتلایان در سنین ۱۵ تا ۳۵ سالگی به این بیماری دچار می‌شوند. بیماری پوستی پسوریازیس مسری نیست و از طریق تماس فیزیکی به افراد دیگر منتقل نمی‌شود. با وجود این، پسوریازیس می‌تواند یک بیماری ژنتیکی و ارثی باشد. همچنین این بیماری به بخش‌های دیگر بدن شما منتشر نمی‌شود.

بیماری پوستی پسوریازیس چندان شایع نیست ولی افرادی که با آن درگیر هستند مشکلات عدیده‌ای را پیش رو دارند. بیماری پسوریازیس که آن را به نام بیماری صدف نیز می‌شناسند، یک بیماری پوستی خود ایمنی است . یعنی بدن بر علیه خودش عمل می‌کند. در پوست انسان دائما سلول‌های مرده و آسیب دیده در حال ریزش هستند و سلول‌های سالم و جدید جایگزین آن‌ها می‌شوند ولی در این بیماری به دلیل سیگنال‌ها و دستورات اشتباهی که به سلول‌های پوستی می‌رسد سلول‌ها با سرعتی بسیار بیشتر از ریزش سلول‌ها ، تولید می‌شوند و به این ترتیب موجب پوسته پوسته شدن پوست شده و ظاهری نامناسب به پوست فرد می‌دهند .

علائم بیماری پسوریازیس چیست؟

اگر فرد به این بیماری مبتلا باشد چرخه‌ی سلولی سلول های پوستی به هم می‌ریزد و سلول‌ها بیش از حد تقسیم می‌شوند و موجب ایجاد زخم‌هایی نقره‌ای رنگ و ضخیم بر سطح پوست می‌شوند که اغلب قرمزی و سوزش و خارش را نیز به همراه دارند . از دیگر علائم این بیماری ضخیم شدن ناخن‌ها ، پوست خشک و ترک خورده و نقاط پوسته پوسته شده در پوست است. گاهی مفاصل متورم و سفت شده نیز با دیگر علائم بیماری پسوریازیس همراهی دارد .

انواع خفیف این بیماری صرفا از نظر زیبایی برای فرد آزاردهنده است ولی انواع شدید آن دردهای بسیار شدیدی را برای فرد به همراه می‌آورد و موجب تغییر شکل و از کار افتادگی برخی نواحی در بدن فرد می‌شوند .

از دیگر عوامل میتوان به آب و هوای سرد، مصرف بیش از حد الکل، عفونت‌ها مخصوصا عفونت گلو یا برفک دهان، صدمه به پوست و سیگار کشیدن اشاره کرد. بعضی از داروها مانند داروهایی که برای فشارخون بالا مصرف می‌شوند و یا داروهای بیماری‌های دوقطبی ، داروهای ضد مالاریا و یا داروهای ضد چاقی نیز ممکن است زمینه ساز ابتلا به پسوریازیس باشند.

درمان بیماری پسوریازیس

متاسفانه این بیماری درمان قطعی ندارد اما میتوان با استفاده از حمام آب ولرم و صابون‌های حاوی چربی، اندکی درد را تسکین داد. همچنین میتوان با پوشاندن نواحی تحت تاثیر در هنگام خواب و اجتناب کردن از مصرف الکل از شروع درد و تحریکات پوستی جلوگیری نمود. در طب سنتی گفته شده که استفاده از سرکه‌ی سیب نیز برای علائم پوستی این بیماری مفید است.

مسلما برای این بیماری درمان‌های موضعی و خوراکی و تزریقی فراوانی نیز وجود دارد که به ذکر آن‌ها می‌پردازیم.

• درمان‌های موضعی : کورتیکواستروئیدهای موضعی، آنترالین، مرطوب کننده‌ها، رتینوئیدهای موضعی، اسید سالیسیلیک، آنالوگ‌های ویتامین D
• درمان‌های خوراکی و تزریقی : سیکلوسپورین، متوتروکسات، رتینوئید، داروهای بیولوژیک

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد:

اگر فکر می کنید که ممکن است پسوریازیس داشته باشید، حتما به پزشک مراجعه کنید.همچنین اگر پسوریازیس این مشکلات را برای شما به همراه دارد:

• باعث ناراحتی و درد می شود
• انجام وظایف معمول را دشوار می کند
• ظاهر پوست شما را نا مطلوب کرده و دچار ریزش مو شده اید.
• منجر به مشکلات معمول مانند درد، تورم یا عدم توانایی برای انجام وظایف روزانه شده است.

در صورتی که علائم و نشانه های شما رو به وخامت است یا درمان نتیجه بخش نبوده، از مشاوره های پزشکی حتما راهنمایی و کمک بگیرید. ممکن است به داروهای مختلف یا ترکیبی از درمانهای لازم برای مدیریت پسوریازیس نیاز داشته باشید.