تومور اپاندیموما در کودکان ، تشخیص و درمان آن

تومور اپاندیموما در کودکان ، تومورهای مغزی هستند که از رشد غیرعادی سلول‌های گلیال ناشی می‌شوند. سلول‌های گلیال، نوعی سلول مغزی هستند که در اطراف نورون‌ها قرار دارند. نورون‌ها تکانه‌های الکتریکی را هدایت می‌کنند تا اطلاعاتی را انتقال دهند. سلول‌های گلیال، از نورون‌ها محافظت و آن‌ها را عایق می‌کنند.

اپاندیموم به‌خصوص از سلول‌هایی ناشی می‌شود که بطن‌های مغزی (حفره‌هایی در مغز که مملو از آب در مغز) و کانالی را که طناب نخاعی را در خود نگه می‌دارد می‌پوشانند. شایع‌ترین مکانی که تومورهای اپاندیموم در کودکان بروز می‌کنند، حفره‌ی خلفی اطراف بطن چهارم مغز می باشد. حفره‌ی خلفی، پایین‌ترین قسمت در پشت مغز است.

این نوع تومورها همچنین ممکن است در قسمت سوپراتنتوریال (در بالای تنتوریوم و بخشی از مغز است که در بالای مخچه قرار دارد) و یا در طناب نخاعی بروز کنند. اکثر موارد تومورهای اپاندیموم تنها در سایت و محل ابتدایی که در آنجا تشکیل می‌شوند قرار می‌گیرند. اگرچه، بیش از ۵ الی ۱۰ درصد از این تومورها در بخش‌های دیگری از مغز یا نخاع گسترش (متاستاز ) می‌یابند. تومورهای اپاندیموم گاهی می‌توانند به نواحی دیگری در خارج از مغز یا نخاع گسترده شوند، البته این امری بسیار نادر است.

اپاندیموما سومین تومور مغزی شایع در کودکان

تومور اپاندیمودما، نوعی سرطان و تومور مغزی در کودکان است و سومین نوع شایع از تومورهای مغزی کودکان محسوب می‌شود که تقریباً نه درصد از موارد ابتلا به تومورهای مغزی در کودکان را تشکیل می‌دهند. تومورهای اپاندیموم بیشتر در کودکان کمتر از سه سال بروز می‌کنند زیرا حدود بیست‌وپنج الی چهل درصد از این نوع تومورها در این گروه سنی تشخیص داده‌شده است.

برای درمان تومور شایع اپاندیموما در کودکان لازم است در اسرع وقت به جراح متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود.

انواع اپاندیموما کدامند؟

اپاندیموما را می توان بر اساس شباهت به سلول های غیرطبیعی سرطانی و یا به سلول های طبیعی مغز یا نخاع، محل قرارگیری و میزان انتشار آنها به انواع مختلف تقسیم کرد. انواع ependymoma عبارتند از:

درجه I. این نوع از اپاندیموما معمولاً رشد کند دارد و انواع آن عبارتند از:

• Subependymomas. معمولاً در نزدیکی بطن مغز دیده می شود.
• اپاندیمومای مایکسوپاپیلاری. معمولاً در انتهای تحتانی ستون فقرات دیده می شود.

درجه II. این متداول ترین نوع اپاندیموما است. در هر جایی از بطن های مغز که مایع مغزی نخاعی تولید می شود، می توان آنها را مشاهده کرد.

درجه III. آنها یک نوع رشد سریعتر از اپندیموما و بدخیم هستند. در غیر این صورت ependymomas آناپلاستیک نامیده می شود، آنها معمولاً در جمجمه، مغز، ساقه مغز و بندرت در نخاع یافت می شوند. این تومور معمولاً انتشار نمی یابد، اما ممکن است تومورهایی را در مناطق مختلف مغز و نخاع تشکیل دهند. البته این وضعیت به ندرت دیده می شود.

علت ایجاد بسیاری از انواع تومورهای مغزی در کودکان هنوز ناشناخته است. علائم و نشانه‌های اپندیمومای کودکان در همه کودکان یکسان نیستند. علائم و نشانه‌های این بیماری به موارد زیر بستگی دارند:

•  سن کودک
•  محل ایجاد تومور

این علائم و نشانه‌ها ممکن است به دلیل ابتلا به اپاندیموما یا بیماری‌های دیگر ایجاد شوند. اگر کودک شما هر یک از علائم زیر را دارد به پزشک مراجعه کنید:

•  سر دردهای مکرر
•  تشنج
•  حالت تهوع و استفراغ
•  درد و خشک‌شدگی گردن
•  عدم تعادل یا اختلال در راه رفتن
•  ضعف در پاها
•  تاری دید
•  کمر درد
•  تغییر در عادات اجابت مزاج
•  اختلال در ادرار کردن
•  گیجی و تحریک‌پذیری

تشخیص تومور اپاندیموما در کودکان

تومورهای اپاندیموما با استفاده از روش‌های عکس‌برداری و تصویربرداری ازجمله سی‌تی‌اسکن  یا ام آر آی  تشخیص داده می‌شوند. اگر کودک در بخش اورژانس تحت معاینه قرارگرفته است ممکن است در ابتدا یک سی‌تی‌اسکن روی او آنجا دهند. درروش تصویربرداری سی‌تی‌اسکن از اشعه‌ی ایکس برای گرفتن یک سری تصاویر از مغز از زوایای مختلف استفاده می‌شود. ممکن است قبل از انجام سی‌تی‌اسکن، یک ماده‌ی رنگی به یکی از رگ‌های کودک تزریق شود. سی‌تی‌اسکن خیلی سریع انجام می‌شود. معمولاً قبل از انجام سی‌تی‌اسکن نیازی به دادن داروی خواب‌آور به کودک نیست. اگر در سی‌تی‌اسکن احتمال وجود تومور تشخیص داده شود، برای تائید این نتیجه یک اسکن ام آر آی نیز روی او انجام می‌گیرد.

اسکن‌های ام آر آی، بهترین و دقیق‌ترین تصاویر را جهت تشخیص تومورهای اپاندیموما ارائه می‌دهند. در اسکن ام آر آی، از یک میدان مغناطیسی (آهنربا) برای گرفتن تصاویری دقیق از جزئیات مغز در زوایای مختلف استفاده می‌شود. قبل از انجام اسکن ام آر آی، یک ماده‌ی شیمیایی بنام گادولینیوم به رگ تزریق می‌شود تا کمک کند که بخش‌های بخصوصی از مغز روشن‌تر و تیره‌تر به نظر بیایند و تشخیص دقیق‌تری میسر شود. اسکن ام آر آی، چند ساعت طول می‌کشد و کودک باید در طول این مدت کاملاً دراز کشیده و بی‌حرکت باشد؛ بنابراین قبل از انجام ام آر آی، به کودک داروی خواب‌آور می‌دهند تا در طی انجام ام آر آی بی‌حرکت بماند.

در اسکن ام آر آی، تومورهای اپاندیموم روشن‌تر نمایان می‌شوند. تومور معمولاً در طول بطن‌های مغز مشاهده می‌شوند و ممکن است در طول حفره‌های میان بطن‌ها (فورامن ها) گسترش یابند. همچنین ممکن است در یک اسکن ام آر آی، شواهدی از وجود هیدروسفالی انسدادی ناشی از مسدود شدن مسیر مایع مغزی نخاعی (CSF) توسط تومور مشاهده شود.

اگرچه اکثر تومورهای اپاندیموم به‌صورت موضعی و در یک مکان بروز می‌کنند، این تومورها گاهی می‌توانند به بخش‌های دیگری از مغز و طناب نخاعی گسترش بیابند. کودکانی که دچار تومورهای اپاندیموم هستند، معمولاً یک اسکن ام آر آی روی نخاع آن‌ها نیز انجام می‌گیرد تا این اطمینان حاصل شود که هیچ توموری در نخاع وجود ندارد. همچنین در این کودکان معمولاً یک پونکسیون کمری (spinal tap) برای جستجوی سلول‌های تومور در مایع نخاعی انجام می‌گیرد.

در این روش (پونکسیون کمری) یک سوزن بسیار کوچک در قسمت پایین کمر وارد می‌شود و یک نمونه‌ای از مایع نخاعی ازآنجا گرفته می‌شود. یک متخصص دوره‌دیده در این زمینه (پاتولوژیست) سلول‌های موجود در مایع مغزی نخاعی (CSF) را در زیر یک میکروسکوپ بررسی خواهد کرد تا ببیند که آیا تومور به مایع نیز گسترش‌یافته است یا خیر.

اگرچه تومور اپاندیموما در کودکان معمولاً به روشی بخصوص در اسکن‌های ام آر آی ظاهر و مشاهده می‌شوند، اما این تشخیص تا وقتی‌که بیوپسی یا عمل جراحی نمونه‌برداری از تومور انجام نگیرد، رسماً مورد تائید قرار نخواهد گرفت. درروش بیوپسی، جراح بخش کوچکی از بافت تومور را برمی‌دارد. یک پاتولوژیست سلول‌های نمونه را در زیر یک میکروسکوپ موردبررسی قرار خواهد داد تا نوع تومور را تشخیص دهد.

درمان اپاندیموما

برای تایین دقیق روش درمانی شما، یک تیم پزشکی شامل یک اونکولوژیست، جراح مغز و اعصاب و نورولوژیست باهم همکاری خواهند کرد. مواردی که در روش درمانی تاثیرگذارند عبارتند از سن بیمار، محل قرارگیری تومور ، گرید آن و عوارض جانبی. گزینه هایی که برای درمان اپاندیموما وجود دارند به شرح زیر می‌باشند:

• نظارت: به علت پیشروی آرام کثر انواع اپاندیموماها، در صورت که هیچ علائمی در شما بروز نکند، پس درمانی نیز در کار نخواهد بود. در عوض پزشک با تحت نظر گرفتن علائمتان و نیز آزمایش‌های سالانه MRI شرایط شما را پیگیری خواهد کرد.
• جراحی: در صورتی که اندازه تومور بزرگ باشد و باعث بروز علائم شود، پزشک جراحی را به عنوان یک راه مناسب پیشنهاد خواهد کرد. پزشک ابتدا برش‌های کوچکی در ستون فقرات ایجاد خواهد کرد تا با استفاده از ابزارهای ظریفی توده را بردارد. برای جراحی تومورهای مغزی نیز ابتدا با برداشتن بخش‌هایی از جمجمه به مغز دسترسی پیدا می کند و قسمت‌هایی از بافت مغزی را برمی‌دارد. سپس سلول‌های جمع‌آوری شده را در زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند. در صورتی  که سلول‌های سرطانی مشاهده شود، طی همان فرآیند سلول‌های سرطانی بیشتری از مغز برداشته و حذف می‌شوند. در اغلب مواقع پاک سازی سلول‌های سرطانی از مغز بسیار تمیز انجام می‌شود و فرد هیچ عارضه جانبی را تجربه نمی‌کند. اما با این حال پس از اتمام جراحی نخاع ممکن است احساس بی‌حسی در پاها داشته باشید. همچنین برای بررسی اینکه آیا خارج سازی تومور به طور کامل انجام گرفته یا نه به یک MRI مجدد نیاز خواهید داست. در صورتی که بخشی از توده اپاندیموما هنوز در نخاع باقی مانده باشد، عمل جراحی دومرتبه تکرار خواهد شد.
• رادیوتراپی یا شیمی درمانی: حتی در صورتی که ارج سازی توده اپاندیموما به طور کامل و با موفقیت انجام گرفته باشد، برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده در مغز به شیمی درمانی نیاز خواهید داشت. البته باید در نظر داشت که انجام پرتودرمانی برای کودکان زیر سه سال بسیار پرخطر می‌باشد زیرا روند رشد و تکامل را برای کودکان دچار مشکل می‌کند. بهترین راه‌های درمانی برای کودکان را می توانید از پزشک جویا شوید.
• داروهای هدفدار یا تارگت تراپی: داروهای خاصی اخیرا مورد استفاده قرار می‌گیرند که می‌توانند سلول‌های سرطانی را مورد هدف قرار داده و از بین ببرند. این روش نسبت به روش های دیگر کم‌خطر تر بوده و به سلول‌های سالم مغزی آسیب زیادی وارد نمی‌کند.

هرکدام از شما یا فرزندانتان که تحت درمان هستید می‌توانید از نزدیکانتان در این راه کمک بگیرید. مدد و راهنمایی‌های این افراد می‌تواند شما را در کنترل نوسانات عاطفی حین درمان یاری کند. همچنین مشاوره گرفتن از یک تراپیست و روانشناس نیز راه خوبی به نظر می‌رسد.

چشم انداز بیماری

براساس نوع درمانی که پیاده می‌شود، عوارض بیماری و درمان می‌تواند بلند مدت باشد. عوارض اپاندیموما می‌تواند فیزیکی (سردرد و خستگی) یا عاطفی (افسردگی) باشد. در کودکان مشکلات ناشی از آن تنها به موارد گفته شده محدود نمی‌شود و می‌تواند شامل تاخیر در یادگیری و رشد نیز بشود.

بیشتر افراد مبتلا به اپاندیموما که مورد درمان قرار می‌گیرند تا مدت ۵ سال (یا بیشتر) زنده می‌مانند. البته آمار مربوط به سرطان‌های افراد زیر ۱۹ سال اعداد کوچک‌تری را نشان می‌دهد.

عود مجدد تومور اپاندیموما خصوصا در کودکان می‌تواند اتفاق بیفتد. در صورتی که تومور دومرتبه برگردد، معمولا در همان نقطه سابق خواهد بود. در نتیجه بهتر است با انجام چک آپ ‌های مکرر پس از درمان از سلامت کودک خود مطمئن شوید.

اینجا را کلیک کنید 👇👇

www.TeleVisit24.com

تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید و دیگر نگران سلامت خود نباشید.