جراحی از راه دور

جراحی رباتیک استفاده از ابزاری است که با بهره گیری از بازوهای رباتیک حرکت دست جراح را بسیار دقیق به درون بدن بیمار منتقل میکند و تصاویر هنگام عمل را به صورت واضح و شفاف در اختیار جراح قرار میدهد. چیزی که پزشک را قادر به کنترل جراحی میکند یک اتصال اینترنتی قوی است که برای برقراری ارتباط بین پزشک و وسایل جراحی، مانیتورها و همچنین ارتباط با پزشکان با تجربه مورد استفاده قرار گیرد. از آنجا که در این روش هم پزشک با جان بیمار سر و کار دارد نمیتوان با اینترنتی که قطع و وصل میشود، اقدام پزشکی را انجام داد. جراحی از راه دور تنها در زمان دور بودن جراح و بیمار کاربرد ندارد. یکی از بزرگترین مشکلات جراحان لرزش بی اختیار دستشان است.

در حال حاضر دستکشهای خاصی ساخته شده که حرکات دست جراح را در فضای سه بعدی تشخیص میدهند، از میان این حرکات، لرزش تناوبی دست، فیلتر شده و مابقی حرکات به بازوی دقیقی که بر روی بدن بیمار در حال انجام عمل است، منتقل میشود. برای انجام عملهای دقیق تر، جراحی بر روی مدل مصنوعی و بزرگتری از اندام بیمار انجام گرفته و حرکات در مقیاس کوچکتر بر روی اندام واقعی پیاده میشود. با وجود اینکه جراحی از راه دور فواید زیادی دارد مشکلاتی را نیز به دنبال دارد از جمله اینکه هر چه فاصله بین پزشک و بیمار زیاد شود سرعت ارتباط با تجهیزات و مانیتورها کمتر میشود و در چنین شرایطی ممکن است پزشکان درگیر یک تاخیر بیست و پنج ثانیهای روی مانیتورها شوند که همین ثانیههای اندک در شرایطی خاص برای بیمار حکم مرگ یا زندگی را خواهد داشت.

مانع اصلی برای جراحی از راه دور این است که این کار هنوز نه فقط در ایران بلکه در تمام نقاط دنیا یک تکنولوژی نوین است و میتوان گفت هنوز جنبه فانتزی دارد که با استفاده از فناوریهای نوین بشر به توانایی انجام آن دست یافتهاست ولی همه بیماران مایل نیستند تحت چنین عملی قرار گیرند.

اولین جراحی از راه دور فرا اقیانوسی در جهان

برای اولین بار عمل جراحی از راه دور با کمک ربات در ۷ سپتامبر ۲۰۰۱ انجام گرفت در این عمل جراحی کیسهٔ صفرای زن ۶۸ سالهای بستری در بیمارسـتانCIVIL در شرق فرانسه، توسط تیم جراحــی در نیـویورک برداشته شد در این عمل جراحی حدود هفت هزار کیلومتر بین تیم جراحی در نیویورک و بیمار بستری شده در بیمارستانی در شرق فرانسه فاصله وجود داشت. پزشک مستقر در نیویورک وسایل جراحی نهاده شده دراتاق عمل توسط ربات را دستکاری میکرد و این عمل با کمک خط فیبر نوری پرسرعت و با اسـتفاده از سیســتم جراحـــی روباتـیک لاپاروسکوپی Zeus به مدت ‪۵۴ دقیقه به طول انجامید در این عمل بیمار بعد از یک هفته فعالیت عادی خود را از سر گرفت.