شکستگی لگن و درمان آن

شکستگی لگن عارضه ای است که به دنبال حوادثی مثل تصادف، افتادن از ارتفاع، حوادث ورزشی یا حادثه در حین انجام کار ایجاد می شود. حتی گاهی اوقات ممکن است در اثر کهولت سن یا پوکی استخوان شکستگی لگن در پی وارد شدن ضرباتی نه چندان محکم نیز برای فرد اتفاق بیفتد. شکستگی مفصل ران یا شکستگی لگن، به دسته‌ای از شکستگی‌ها اطلاق می‌شود که در ربع  بالایی استخوان فمور (ران) اتفاق می‌افتند. میزان شکستگی، به نیروهای درگیر بستگی دارد. انتخاب نوع جراحی مورد استفاده برای درمان شکستگی لگن و ران عمدتاً  بر اساس استخوان‌ها و بافت نرم آسیب‌دیده یا سطح شکستگی صورت می‌گیرد.

آناتومی لگن

لگن پایین ترین قسمت تنه است و در جایی قرار دارد که تنه به اندام تحتانی متصل میشود. استخوان لگن یک ساختمان حلقوی است که در بالا به ستون فقرات متصل شده و در پایین به استخوان های ران مفصل میشود.

وظیفه لگن در واقع انتقال نیروی وزن از تنه به هر دو اندام های تحتانی است. همچنین در موقع نشستن، نیروی وزن تنه مستقیما از طریق لگن به زمین وارد میشود.لگن همچنین حاوی ارگان های گوارشی و تولید مثل بوده و عروق و اعصاب مهمی از آن عبور کرده و از تنه به اندام تحتانی میروند.

کل استخوان لگن از به هم پیوستن دو استخوان بی نام در دو طرف و یک استخوان ساکروم در وسط و پشت تشکیل شده است. استخوان بی نام خود شامل سه قسمت به نام های ایلیوم Ilium ، ایسکیوم Ischium  و پوبیس  Pubis است.مفصل ران که مردم به آن مفصل لگن هم میگویند و در بین پزشکان به مفصل هیپ Hip joint معروف است بزرگترین مفصل بدن بوده و شکل گوی و کاسه ای دارد. قسمت گوی آن سر استخوان ران است و قسمت کاسه آن قسمتی از استخوان لگن است که به آن استابولوم Acetabulum میگویند.

شکستگی لگن چیست؟

شکستگی لگن نامی کلی برای تعداد زیادی از شکستگی ها است که میتواند بدنبال حوادثی مانند سقوط از ارتفاع، تصادف، حوادث ورزشی و حوادث حین کار ایجاد شود. با این حال غالب شکستگی های لگن بدنبال ضرباتی نه چندان شدید ایجاد میشوند.شکستگی لگن در سنین بالا معمولا بدنبال زمین خوردن ایجاد میشود. در افراد مسن به علت پوکی و در نتیجه ضعیف شدن استخوان، لگن میتواند به راحتی و با وارد شدن ضربه خفیفی شکسته شود.شکستگی لگن در جوان ها معمولا بدنبال ضربات شدیدتر مانند تصادف اتومبیل و یا سقوط از ارتفاع ایجاد میشود.این شکستگی ها را میتوان به سه دسته کلی تقسیم کرد. شکستگی حلقه لگن، شکستگی استابولوم و شکستگی اطراف مفصل ران.البته شکستگی سر استخوان ران جزو هیچکدام از سه دسته فوق نیست ولی میتوان آن را جزئی از شکستگی های لگن دانست.

شکستگی حلقه لگن

شکستگی هایی که در استخوان های ساکروم، ایلیوم، ایسکیوم و پوبیس ایجاد میشوند را شکستگی حلقه لگن میگویند.این نوع شکستگی لگن ممکن است خفیف بوده و با مدتی استراحت خوب شوند و یا ممکن است چنان شدید باشند که در کمتر از چند ساعت به علت خونریزی شدید موجب مرگ بیمار شوند.تشخیص و درمان شکستگی لگن در ناحیه حلقه لگنی امروزه به عنوان یک زیر شاخه فوق تخصصی مهم از ارتوپدی محسوب میشود.

شکستگی استابولوم

شکستگی استابولوم نوعی شکستگی لگن است که در استخوان های ایلیوم، ایسکیوم و پوبیس ایجاد شده به نحوی که خط شکستگی به درون حفره استابولوم میرود.این نوع شکستگی لگن از این جهت اهمیت دارد که باید به دقت جااندازی شود. اگر بعد از جااندازی شکستگی های استابولوم کوچکترین جابجایی در بین قطعات شکسته شده باقی بماند موجب میشود مفصل ران در عرض چند ماه بکلی تخریب شده و یا در عرض چند سال دچار آرتروز و ساییدگی شود.

به همین جهت امروزه تشخیص و درمان شکستگی لگن در ناحیه استابولوم به عنوان یک زیر شاخه فوق تخصصی مهم از ارتوپدی محسوب شده و فقط در مراکز خاصی انجام میشود.

شکستگی اطراف مفصل ران

این دسته شکستگی لگن، شامل گروهی از شکستگی ها است که در ناحیه زیر سر استخوان ران ایجاد میشوند. شکستگی های اطراف مفصل ران انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها شکستگی های گردن استخوان ران و شکستگی های اینترتروکانتریک هستند.شکستگی لگن در ناحیه اطراف مفصل ران گرچه در استخوان اصلی لگن ایجاد نشده است ولی چون مفصل ران بسیار نزدیک به لگن است و درد ناشی از این شکستگی ها در لگن احساس میشود به آنها شکستگی لگن هم میگویند.این شکستگی ها معمولا در افراد مسن و بدنبال زمین خوردن بوجود میایند.

شکستگی سر استخوان ران

شکستگی سر استخوان ران معمولا بدنبال دررفتگی مفصل ران ایجاد میشود. هنگام دررفتگی مفصل ران ممکن است سر استخوان ران به کناره استابولوم گیر کرده و موجب کنده شدن تکه ای از آن شود.

علائم شکستگی لگن

رایج ترین علائم شکستگی لگن در ادامه ذکر شده اند. به هر حال، این علائم ممکن است در افراد به صورت متفاوت مشاهده گردد. این علائم به شرح زیر هستند:
•    درد در ناحیه ران و یا دردی که در محل زانوها احساس می شود
•    درد در ناحیه پایین کمر
•    عدم توانایی برای ایستادن یا راه رفتن
•    کبودی یا ورم
•    چرخش پا در یک زاویه غیر عادی که باعث کوتاه تر به نظر رسیدن پاها می شود.
توجه داشته باشید که علائم شکستگی لگن می تواند با علائم سایر بیماری ها شباهت داشته باشد. به همین خاطر لازم است با پزشک برای تشخیص علت اصلی مشکل ملاقات شود.

تشخیص شکستگی لگن

معاینه کامل انجام شده توسط فیزیوتراپ می تواند برای تشخیص شکستگی لگن کافی باشد. انجام آزمایش های پیشرفته تر همچون عکس برداری رادیولوژی، اسکن ام آر آی (MRI)، سی تی اسکن یا اسکن استخوان نیز می تواند برای تایید و تشخیص شدت آسیب دیدگی مناسب باشند.

درمان شکستگی لگن

درمان شکستگی لگن ناشی از وارد شدن ضربه با فشار زیاد: در مواردی که یک ضربه شدید و یک باره باعث ایجاد شکستگی در ناحیه لگن شده باشد، در اکثر موارد برای ترمیم آسیب دیدگی نیاز به عمل جراحی وجود دارد. به این ترتیب معمولاً مشکل لگن ترمیم می شود، اما بهبود کامل بیمار احتمالاً به مدت زمان طولانی نیاز دارد. عمل جراحی لگن می بایست در اسرع وقت پس از تشخیص شکستگی لگن بر روی بیمار و اغلب در طول ۲۴ ساعت اول پس از آسیب دیدگی انجام شود. انجام سریع این عمل جراحی می تواند به کوتاه شدن زمان لازم برای بستری شدن بیمار در بیمارستان کمک کرده و کاهش درد و عوارض جانبی درمان را برای وی به همراه داشته باشد. گاهی اوقات عمل جراحی برای ۱ تا ۲ روز به تاخیر انداخته می شود تا به این ترتیب بتوان ابتدا سایر مشکلات بیمار را درمان کرد. انجام این کار می تواند ریسک عمل جراحی را کاهش دهد. نوع عمل جراحی لازم برای درمان شکستگی لگن بستگی به محل ایجاد شکستگی و وضعیت بیمار دارد. پس از عمل جراحی، پزشک از بیمار می خواهد که در اسرع وقت فعالیت های حرکتی خود را آغاز نماید. انجام این کار می تواند از ایجاد مشکلاتی مثل ذات الریه، تشکیل لخته های خونی، و زخم بستر جلوگیری کند. علاوه بر این پزشک بیمار را تشویق می کند تا در برنامه های توان بخشی شامل فیزیوتراپی و کار درمانی شرکت کند.

شکستگی های ناشی از ضربه های کم فشار: درمان این نوع شکستگی ها معمولاً شامل یک دوره استراحت اولیه و قرار ندادن وزن بدن بر روی استخوان های آسیب دیده می باشد. در این زمان معمولاً به بیمار توصیه می شود سطح فعالیت خود را برای یک دوره زمانی کاهش داده یا از واکر یا چوب زیر بغل برای چند هفته استفاده کند. با گذشت این دوره، به تدریج انجام فعالیت ها و تمرین هایی که باعث وارد شدن وزن بر روی استخوان های لگن می شود با توجه به سطح تحمل بیمار شروع شده و انجام این فعالیت ها نباید با افزایش علائم شکستگی لگن همراه باشد. انجام این فعالیت ها در طول یک دوره چند هفته تا چند ماه با هدایت فیزیوتراپ انجام شده و سطح آنها با توجه به شدت آسیب دیدگی و نحوه عکس العمل بیمار به این روش های درمانی تنظیم می شود.

درمان های دستی فیزیوتراپی همچون ماساژ، تکنیک های آزاد سازی نقطه محرک، درای نیدلینگ، حرکت دادن مفاصل، حرکت های کششی، و الکترو درمانی می توانند برای تسریع فرآیند درمان شکستگی لگن، افزایش دامنه حرکت، کاهش درد و بهبود سطح عملکرد، و نیز تصحیح فاکتورهای تاثیرگذار بر بهبود شکستگی لگن مورد استفاده قرار گیرند. این روش های درمانی معمولاً زمانی شروع می شوند که فیزیوتراپ انجام آنها را برای بیمار بی خطر تشخیص دهد.
علاوه بر این لازم است برای بیماران از تمرین های انعطاف پذیری و تقویتی بدون درد به عنوان بخشی از برنامه توان بخشی به منظور اطمینان از دستیابی به نتایج بهینه استفاده شود. در این حالت تاکید خاص بر بهبود ثبات مفصل لگن و عضلات مرکزی بدن است. در این شرایط می توان از تمرین های حرکتی جایگزین که حداقل فشار را به استخوان آسیب دیده وارد می کنند استفاده کرد و به این ترتیب سطح تناسب اندام ها و عضلات را افزایش داد. برای مثال در این رابطه می توان از شنا، دوچرخه سواری و راه رفتن در آب نام برد. متخصص فیزیوتراپی می تواند به شما درباره تمرین ها و حرکت هایی که برای شما بیشترین سودمندی را دارد اطلاعات داده و زمان شروع آنها را مشخص نماید.

در سایت  www.TeleVisit24.comتنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت ، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید.