عفونت دستگاه تنفسی به هر عفونتی در دستگاه تنفسی اشاره دارد. عفونتی از این نوع غالباً به دو دستهٔ عفونت دستگاه تنفسی تحتانی و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی تقسیم میشود. عفونت دستگاه تنفسی تحتانی مانند سینهپهلو غالباً خیلی جدیتر از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگیست.
عفونت تنفسی فوقانی
انواع عفونت تنفسی فوقانی شامل سرماخوردگی، آنفولانزای خفیف، لوزه، لارنژیت و عفونت سینوس است. از بین علائم عفونت تنفسی فوقانی، شایع ترین آن سرفه است. عفونت های ریه همچنین ممکن است منجر به ایجاد آبریزش بینی، گلودرد، عطسه، التهاب عضلات و سردرد شود.
عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی یکی از شایع ترین دلایل مراجعه به پزشک با علائم مختلف از جمله موارد زیر است:
-
آبریزش بینی
-
گلودرد
-
سرفه
-
مشکل در نفس کشیدن
-
بی حالی
اگرچه این عفونتها در هر زمانی ممکن است اتفاق بیفتند، اما بیشتر آنها در ماه های پاییز و زمستان رخ میدهند. بسیاری از ویروسهایی که منجر به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی میشوند در رطوبت کم زمستان بهتر رشد میکنند. شایعترین علائمی که برای بیماران مبتلا ایجاد میشود نیز عبارتند از:
-
سرفه
-
عطسه
-
ترشح بینی
-
گرفتگی بینی
-
آبریزش بینی
-
تب
-
خارش یا گلودرد
-
مشکلات تنفسی
به ندرت برای درمان عفونتهای تنفسی فوقانی، آنتی بیوتیک مورد نیاز است. بنابراین در صورت ابتلا به این عفونتها به طور کلی باید از مصرف این کلاس از داروها اجتناب کرد مگر اینکه پزشک به عفونت باکتریایی مشکوک باشد.
اکثرا تکنیک های ساده مانند شستشوی مناسب دست و پوشاندن صورت در هنگام سرفه یا عطسه ممکن است باعث کاهش شیوع عفونت های دستگاه تنفسی شود.
عفونت تنفسی تحتانی
عفونت تنفسی تحتانی ممکن است در ریه ها یا مجاری تنفسی وجود داشته باشند. آنها می توانند در اثر عفونت های ویروسی مانند آنفولانزای شدید یا عفونت های باکتریایی مانند سل ایجاد شوند. علائم عفونت تنفسی تحتانی شامل سرفه شدید است که ممکن است مخاط ایجاد کند (خلط) و باعث تنگی نفس، سفتی در قفسه سینه و خس خس در هنگام بازدم شوند.
با وجود مکانیسمهای دفاعی متعدد در سیستم تنفسی، با توجه به اینکه هر فرد بهصورت متوسط در هر دقیقه 12 بار نفس میکشد و حجم زیادی هوا وارد ریهها میشود و از طرف دیگر ریه با بافتها و ارگانهای متعدد اطراف خود مجاورت دارد و خونرسانی زیادی که ریهها دارند، شانس عفونتهای تنفسی با وجود مکانیسمهای دفاعی خیلی قوی باز هم زیاد است.
استشاق عوامل عفونی شایعترین راه ابتلا به عفونتهای دستگاههای فوقانی میباشد، فردی که به این عفونتها مبتلا است با سرفه یا عطسه کردن، میکروبها را در هوا پخش میکند و فرد میزبان با استنشاق، میکروبها را وارد دستگاه تنفسی خود میکند، اما برای بیماری ذاتالریه این شایعترین راه انتقال میکروب نیست. میکروبهایی ازطریق استنشاق میتوانند وارد دستگاه تنفسی تحتانی شوند که یا بسیار ریز باشند یا خیلی تهاجمی باشند یا به تعداد زیادی در هوا پخش شوند مثل میکروب سل، سیاه زخم یا ویروس آنفلوانزا.
شایعترین راه ورود میکروب به دستگاه تنفسی تحتانی لانه گزینی میکروبها در ناحیه حلق و دهان بوده که اغلب بهوسیله دست آلوده اتفاق افتاده و پس از تکثیر وارد مجاری تنفسی شده و ایجاد عفونت میکنند. انتقال ازطریق خون، راه سوم ابتلا به عفونتهای دستگاه تنفسی تحتانی است. تمام جریان خون که وارد ارگانهای بدن میشوند به سمت راست قلب رفته و از آنجا وارد ریه برای پاکسازی میشوند، بنابراین هر میکروبی که وارد جریان خون سیستمیک شود، این احتمال وجود دارد که داخل بافت ریه لانه گزینی کنند و تکثیر یابند و باعث عفونتهای دستگاه تحتانی شوند.
راه دیگر ابتلا به عفونتهای دستگاه تنفسی تحتانی را میتوان مجاورت ذکرکرد، ریهها تماس زیادی با ارگانهای دیگرمانند ارگانهای گوارشی، قلب، مجاری تنفسی فوقانی دارند، بنابراین اگر عفونت در این ارگانها وجود داشته باشد، احتمال ورود عفونت به ریهها وعفونی شدن آن بسیار زیاد است.
پزشکان چگونه عفونتهای دستگاه تنفسی را تشخیص میدهند؟
به طور معمول، پزشکان با پرسیدن اینکه چه علائمی تجربه میشوند و چه مدت بدن را آلوده میکنند، عفونتهای دستگاه تنفسی را تشخیص میدهند. در طول معاینه، پزشک آزمایشهای مختلفی را برای کمک به تشخیص انجام میدهد، مانند:
اشعه ایکس قفسه سینه:
اشعه ایکس قفسه سینه برای بررسی اینکه آیا مشکلات جدی در ریه مانند ذات الریه وجود دارد یا خیر انجام میشود.
بررسی خون:
بررسی خون برای بررسی وجود هرگونه عفونت در ارتباط با باکتری یا ویروس
پالس اکسیمتر:
پالس اکسیمتر برای تعیین میزان اکسیژن موجود در خون.
گرفتن نمونههای مایع مخاطی: گرفتن نمونههای مایع مخاطی برای فهمیدن هرگونه آلودگی ویروسی یا باکتریایی.
امیدواریم که توانسته باشیم به این پرسش ( انواع عفونتهای دستگاه تنفسی ) پاسخ مناسب داده باشیم.
بیماران عزیز میتوانند از طریق اپلیکیشن تله ویزیت - TeleVisit، به ارتباط مستقیم با متخصصین بپردازند و بصورت مجازی سوالات خود را از پزشک متخصص بپرسند و راهکارهای درمانی را از پزشک مورد نظر خود دریافت نمایند.